Đó là nội dung tại tờ trình về chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với các tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số trên địa bàn TP được trình tại kỳ họp thường lệ cuối năm HĐND TP.HCM sáng 9-12.
Chính sách nhằm khuyến khích các địa phương, tổ chức và người dân tham gia tích cực vào các hoạt động cải thiện chất lượng dân số, giải quyết các vấn đề liên quan đến mức sinh, mất cân bằng giới tính, và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi.
Theo tờ trình, các phường, xã, thị trấn (gọi chung là xã) có tỉ lệ 60% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ hai con trong 3 năm liên tục sẽ được tặng giấy khen của UBND cấp huyện và hỗ trợ 30 triệu đồng. Nếu duy trì được thành tích này trong 5 năm liên tục, xã sẽ nhận bằng khen của UBND TP cùng mức hỗ trợ 60 triệu đồng.
Với cá nhân, phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi được hỗ trợ một lần 3 triệu đồng.
Các xã đạt 100% khu phố, ấp đưa nội dung kiểm soát mất cân bằng giới tính vào hương ước, quy ước sẽ được nhận giấy khen của UBND cấp huyện và hỗ trợ 1 triệu đồng.
Phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, bảo trợ xã hội hoặc sống tại xã đảo sẽ được hỗ trợ tầm soát trước sinh và sơ sinh với tổng mức hỗ trợ 2 triệu đồng, gồm 600.000 đồng cho tầm soát trước sinh, 400.000 đồng cho tầm soát sơ sinh và 1 triệu đồng hỗ trợ trực tiếp.
Về chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, các xã đạt 100% người cao tuổi có bảo hiểm y tế, được khám sức khỏe định kỳ và lập hồ sơ theo dõi sẽ được nhận giấy khen của UBND cấp huyện kèm 30 triệu đồng.
Cộng tác viên dân số tại các ấp hoàn thành tốt chỉ tiêu vận động chăm sóc sức khỏe người cao tuổi sẽ được khen thưởng bởi UBND cấp xã.
Chính sách được thực hiện bằng nguồn ngân sách TP theo phân cấp hiện hành và các nguồn kinh phí hợp pháp khác.
TP.HCM xếp trong nhóm 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp
Theo UBND TP, công tác dân số tại TP thời gian qua đã đạt được những kết quả nhất định. Tính đến cuối năm 2023 quy mô dân số là 9.456.661 người. Mặc dù đạt kết quả tốt nhưng công tác dân số trên địa bàn TP giai đoạn 2016 – 2023 chưa mang tính bền vững về lâu dài.
Tổng tỉ suất sinh của TP năm 2023 là 1,32 con, hiện ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế là 2,1 con. TP.HCM hiện đang được xếp trong nhóm 21 tỉnh, thành phố có mức sinh thấp. Căn cứ theo các mô hình nhân khẩu học, mức sinh thấp sẽ tác động mạnh đến cơ cấu dân số TP trong tương lai.
Trong điều kiện kinh tế tiếp tục tăng trưởng, tốc độ đô thị hóa cao, sự hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, mức sinh thấp kéo dài sẽ để lại nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt nguồn lao động, ảnh hưởng đến an sinh xã hội,…
Không chỉ vậy, tính đến tháng 12 năm 2023, số người cao tuổi thường trú và tạm trú tại TP là 1.194.927 người, chiếm tỉ lệ hơn 11% cho thấy TP đang bước vào giai đoạn già hóa dân số.
Từ những lý do nêu trên, nhằm giải quyết các vấn đề thực tiễn hiện nay của công tác dân số, TP.HCM cần có nghị quyết về chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số trên địa bàn.