Chiều 5-8, trả lời câu hỏi về vấn đề thiếu thuốc tại một số bệnh viện và giải pháp tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ, thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho hay để thực hiện mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế phải có hai yếu tố.
Không phải thiếu tất cả
Cụ thể, theo ông Tuyên, thứ nhất là hoàn thiện thể chế, văn bản liên quan luật, nghị định và văn bản, thông tư liên quan mua sắm. Thứ hai là tổ chức thực hiện ở các địa phương, cơ sở y tế như thế nào.
“Nếu thế chế đầy đủ rồi nhưng các địa phương, đơn vị trong tổ chức thực hiện còn gặp vấn đề thì không thể làm được đủ thuốc, vật tư.
Ví dụ các địa phương có bố trí kinh phí không, kế hoạch xây dựng, lựa chọn nhà thầu có đảm bảo hay không, lựa chọn nhà thầu rồi nhưng có chịu cung ứng thuốc và vật tư hay không, hay họ bỏ, không tham gia…”, ông Tuyên nêu.
Ông Tuyên đánh giá thời gian vừa qua, đặc biệt sau dịch COVID-19 có thiếu thuốc ở một số đơn vị, địa phương. Một số thời điểm và xảy ra thiếu ở một số loại thuốc nhất định, chứ không phải thiếu tất cả.
Ông dẫn chứng đã đi khảo sát ở Bệnh viện Trung ương Huế khẳng định không thiếu thuốc.
Theo ông Tuyên, Bộ đã nhận diện nội dung này, đề ra giải pháp khắc phục, tham mưu Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng, phối hợp các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính ban hành các văn bản luật liên quan. Bộ cũng ban hành các văn bản liên quan theo thẩm quyền về nội dung này.
Ngay từ năm 2023, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết 80 về cấp số đăng ký gia hạn thuốc tự động. Hiện trong quá trình sửa đổi Luật Dược, Bộ cũng đưa nội dung này vào và quá trình thảo luận các cơ quan, đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng tình cao.
Cùng với đó, Bộ cũng tham mưu ban hành nghị quyết 30/2023 của Chính phủ tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong mua sắm thuốc.
Đồng thời, tham mưu Quốc hội thông qua Luật Khám chữa bệnh sửa đổi. Phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình Quốc hội thông qua Luật Đấu thầu, phối hợp Bộ Tài chính trình Quốc hội thông qua Luật Giá…
Sau khi các luật được thông qua, ông Tuyên nói, Bộ đã ban hành, phối hợp với các Bộ trình Chính phủ ban hành các nghị định thi hành các luật và chủ động ban hành các thông tư về danh mục thuốc đàm phán giá, danh mục thuốc đấu thầu tập trung.
Trong đó, ban hành thông tư 07/2024 về đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế công lập. Tại thông tư này hướng dẫn tất cả các khâu quy trình, từng bước xây dựng, lựa chọn nhà thầu…
Ông thông tin thêm, đang hoàn thiện 2 dự Luật Dược sửa đổi đã trình Quốc hội và Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi dự kiến trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10.
Với Luật Dược sửa đổi, ông Tuyên nói Bộ đã trình 5 chính sách và cơ bản các chính sách đều cải cách thủ tục hành chính rất mạnh để đẩy nhanh tiến độ cấp giấy đăng ký mới thuốc.
Từ đó, giúp doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh có điều kiện nhập nguyên liệu về sản xuất, nhập thuốc về cung ứng và đây là điều kiện đảm bảo về thuốc.
4 điểm mới nhằm tháo gỡ thiếu thuốc, vật tư y tế
Ông Tuyên cũng chỉ ra 4 điểm mới trong các chính sách được ban hành nhằm tháo gỡ cho tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế.
Cụ thể, thứ nhất cho sử dụng một giấy báo giá (thay vì 3 giấy báo giá như trước) hoặc giấy báo giá cao nhất phù hợp với khả năng tài chính của cơ sở y tế và yêu cầu chuyên môn.
Mua thiết bị, hóa chất là phải có hội đồng của cơ sở y tế đánh giá, đề xuất để tránh tình trạng mua về nhưng không dùng được.
Thứ hai, được chỉ định thầu trong trường hợp cấp bách để duy trì hoạt động thường xuyên của cơ sở y tế. Tức là nếu đấu thầu không trúng sẽ được chỉ định thầu.
Thứ ba, quy định cụ thể các trường hợp cấp cứu dịch bệnh được áp dụng chỉ định thầu.
Thứ tư, được tùy chọn mua thuốc để mua thêm ngay tối đa 30% khối lượng đã ký hợp đồng trước đó.
Ông nhấn mạnh, đây là 4 điểm mới giúp giải quyết tình trạng thiếu thuốc. Tuy nhiên, ông nói vấn đề dù thể chế về đấu thầu, mua sắm thuốc đầy đủ nhưng chủ yếu lại nằm ở tổ chức thực hiện tại cơ sở phải làm sao công khai, minh bạch và không có dấu hiệu tham nhũng, lãng phí trong thực hiện việc này.