Vào tháng 8 vừa qua, Alexis DiMaya – nhà sáng tạo nội dung – đã đưa ra tuyên bố táo bạo trong bài đăng trên TikTok của mình. “Tôi không bao giờ dùng lăn khử mùi, và cơ thể tôi không hôi” – cô nói với hơn 500.000 người theo dõi tài khoản mình.
Vì sao chúng ta có mùi cơ thể?
Nhiều người đã bắt đầu sử dụng lăn khử mùi từ tuổi dậy thì, khi sự thay đổi hormone làm tăng sản xuất mồ hôi. Chúng ta dựa vào sản phẩm này để không chỉ kiểm soát mồ hôi, mà còn giúp cơ thể không có mùi hôi.
Trái với quan niệm phổ biến, mồ hôi không tự có mùi. Mồ hôi chủ yếu là nước, cùng với một lượng nhỏ các chất khác như natri và clorua. Tuy nhiên, loại tuyến mà mồ hôi tiết ra sẽ ảnh hưởng đến mức độ có mùi của chúng ta.
Có hai loại tuyến mồ hôi chính tham gia quá trình này, gồm tuyến eccrine và tuyến apocrine. Tuyến eccrine tạo ra mồ hôi lỏng, không mùi để làm mát cơ thể – loại mồ hôi mà bạn trải nghiệm khi bạn ở ngoài trời nóng. Mồ hôi này sẽ bốc hơi khỏi da.
Tiếp đến là tuyến apocrine, có khả năng tạo ra mùi hôi hơn, bác sĩ da liễu Dr. Connie Yang của Trung tâm da liễu PFRANKMD (thành phố New York, Mỹ) cho biết. “Tuyến apocrine nằm ở các khu vực có lông như nách, vùng kín và da đầu và tiết ra mồ hôi đặc hơn”, cô nói.
Cũng như mồ hôi từ tuyến eccrine, mồ hôi này không có mùi ngay sau khi được tiết ra. Nhưng khi tiếp xúc với vi khuẩn trên da, các protein và axit béo bị phân giải, “dẫn đến mùi cơ thể mà chúng ta đã quen thuộc”, Yang giải thích.
Yang cho biết khi căng thẳng hoặc lo lắng, chúng ta tiết mồ hôi qua tuyến apocrine. Điều này có nghĩa là ta có thể có mùi nhiều hơn trong các thời điểm căng thẳng cao độ, so với khi đổ mồ hôi trong một ngày nắng ở bãi biển.
Ngoài ra, một số tình trạng y tế cũng có thể gây mùi cơ thể. Trimethylaminuria, một rối loạn chuyển hóa, tạo ra mùi cá ở mồ hôi, hơi thở và nước tiểu. Các vấn đề về thận, tiểu đường và thậm chí là suy gan đều có thể khiến cơ thể bạn tạo ra mùi nồng hơn.
Tại sao một số người không có mùi hôi?
Có vài lý do khiến một số người không có nhiều mùi cơ thể. Bác sĩ da liễu, tiến sĩ Hannah Kopelman cho biết một biến thể gene phổ biến ở người Đông Á ảnh hưởng đến sự sản sinh một loại protein gọi là ABCC11.
“Biến thể gene này khiến một số dân số ít có mùi cơ thể, vì mồ hôi của họ chứa ít protein hơn mà vi khuẩn có thể phân giải thành các hợp chất có mùi”, Kopelman cho biết.
Mặc dù biến thể này có mặt ở 80%-95% người Đông Á, theo NBC News, nó chỉ có ở tối đa 3% người châu Âu và châu Phi, theo một nghiên cứu năm 2010.
Thú vị là một nghiên cứu khác cũng phát hiện hầu hết những người mang biến thể gene ABCC11 vẫn chọn dùng lăn khử mùi.
Bên cạnh yếu tố di truyền, những gì bạn ăn cũng ảnh hưởng đến mùi cơ thể. Một số loại thực phẩm có thể khiến bạn có mùi hôi hơn, bao gồm thịt đỏ, tỏi, hành, các loại rau cải và rượu. Vì vậy, nếu tránh những thực phẩm này, bạn có thể có mùi thơm hơn so với những người ăn chúng thường xuyên. Ngoài ra, các loại gia vị như cà ri, thì là và hồ đào có thể lưu lại trong cơ thể, tạo ra mùi mạnh.
Còn một yếu tố khác liên quan đến mùi cơ thể là yếu tố cảm xúc. “Mồ hôi căng thẳng là rất thực tế và có khả năng có mùi hơn so với mồ hôi thông thường”, bác sĩ da liễu Dr. Annabelle Garcia nói.
Điều này là do tuyến apocrine tiết ra nhiều mồ hôi hơn khi bạn bị căng thẳng. Tìm cách giữ bình tĩnh trong các tình huống đầy cảm xúc, chẳng hạn như thông qua thiền định, có thể giúp làm giảm mùi cơ thể của bạn.
Có khi nào tôi không nhận ra mình có mùi?
Có, theo Kopelman. “Mọi người có thể trở nên ‘mù mùi’ với mùi cơ thể của mình”, cô giải thích. “Điều này xảy ra vì não có xu hướng lọc bỏ những kích thích liên tục, như mùi của chính chúng ta, theo thời gian, giúp ta tập trung vào các mùi mới trong môi trường. Do đó, chúng ta có thể nghĩ rằng mình không có mùi hôi, trong khi thực tế những người xung quanh vẫn có thể ngửi thấy”.
May mắn thay, có nhiều cách để chống lại mùi hôi, như uống nhiều nước để giúp làm loãng mồ hôi, tránh các loại thực phẩm có thể gây mùi hôi, như tỏi và hành, dùng lăn khử mùi hoặc chất chống mồ hôi, giúp ngăn mồ hôi ngay từ đầu.
Bạn cũng có thể thử dùng sữa rửa mặt có chứa benzoyl peroxide ở vùng dưới cánh tay, giúp giảm mùi hôi ở nách.
Ngoài ra, hãy tránh các tình huống gây lo lắng và tìm cách làm dịu hệ thần kinh để bạn ít căng thẳng và ít đổ mồ hôi hơn.