Hút thuốc lá gây ra gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng – Ảnh minh họa: TTO
Đốt tiền và đốt cả sức khỏe vì thuốc lá
ThS.BS Đinh Thị Hải Yến – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM – cho biết khi nghe nói tới thuốc lá, mọi người thường nghĩ ngay nó có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, thuốc lá ngoài gây ra gánh nặng bệnh tật cho con người nó còn gây ra ghánh nặng cho nền kinh tế.
Một người hút thuốc lá mỗi ngày bỏ ra trung bình 5.000-6.000 đồng mua thuốc (tính trung bình cho người hút ít và nhiều), một năm một người có thể phải bỏ ra khoảng 2 triệu đồng mua thuốc lá.
Theo điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành năm 2015, Việt Nam có khoảng 15 triệu người hút thuốc. Như vậy tính tổng trung bình người Việt phải bỏ ra khoảng 30.000 tỉ đồng chỉ để mua thuốc lá.
Trong điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành năm 2015 cho biết 31.000 tỉ đồng là số tiền người Việt bỏ ra để mua thuốc lá vào năm 2015.
“Một người hút thuốc lá có thể thấy tốn khoảng 2 triệu đồng một năm thì không quá lớn lao nhưng nhìn tổng thể như trên sẽ thấy người hút thuốc không những đốt thuốc lá, đốt sức khỏe mà còn đang đốt luôn cả tiền nữa”, bác sĩ Yến nhấn mạnh
Tăng thuế thuốc lá, ngăn chặn người trẻ tiếp cận
Theo bác sĩ Hải Yến, thuốc lá là một chất độc với hơn 7.000 hóa chất gây hại cho cơ thể con người, là nguyên nhân chính gây ra rất nhiều bệnh tật và gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
Như vậy ngoài tổn thất do chi mua thuốc hút thì cần phải tính thêm hao tổn đó lá chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm do thuốc lá.
“Những con số ở trên chỉ đang ước tính trên số lượng người hút thuốc lá chứ chưa tính tới chi phí hao tổn sức khỏe của những người hút thuốc lá thụ động. Vì hiện nay những người không hút thuốc lá vẫn còn hít phải khói thuốc ở ngay chính trong gia đình mình và những nơi công cộng”, bác sĩ Yến cho hay.
Bác sĩ Yến khuyến cáo, với người không hút thuốc lá hoặc đã bỏ hút thì hãy tiếp tục duy trì không sử dụng bất cứ loại thuốc lá nào. Với người đang hút thuốc nếu đã có ý định bỏ hút thì bắt đầu lên kế hoạch để cai nghiện, nếu cần thì có thể nhờ sự hỗ trợ cai nghiện của ngành y tế.
Thạc sĩ Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho rằng, một trong những nguyên nhân chủ yếu của việc tỉ lệ hút thuốc lá còn cao và giảm chậm là do thuế thuốc lá còn rất thấp.
Thuế thuốc lá ở Việt Nam chỉ chiếm 36% giá bán lẻ, trong khi đó mức thuế trung bình toàn cầu là 62% và mức khuyến nghị của WHO là ít nhất 75% giá bán lẻ.
Bộ Y tế đề xuất phương án mức thuế với thuốc lá ở mức thuế tuyệt đối, cụ thể cần tăng khởi điểm 5.000 đồng/bao vào năm 2026 và đạt 15.000 đồng/bao (20 điếu/bao) vào năm 2030 bên cạnh thuế tỉ lệ 75%.
Giá thuốc lá rẻ làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh thiếu niên và người nghèo. Do vậy, thuế thuốc lá được coi là một trong các biện pháp hữu hiệu nhất để ngăn chặn người trẻ bắt đầu hút thuốc và giúp người đang hút thuốc cai thuốc.
Đề xuất áp thuế 15.000 đồng/bao thuốc lá vào năm 2030
