Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 10-12 đã xác nhận kết quả xét nghiệm ban đầu cho thấy dịch bệnh ở Congo có liên quan đến các bệnh truyền nhiễm do muỗi.
“Trong số 12 mẫu xét nghiệm ban đầu mà chúng tôi thu thập được, có đến 10 mẫu cho kết quả dương tính với bệnh sốt rét, mặc dù dịch bệnh này có khả năng liên quan đến ít nhất một loại bệnh nhiễm trùng khác”, ông Ghebreyesus nói trong một cuộc họp báo.
Có thể là “bệnh cũ”
Ông Jake Dunning, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Oxford, Anh, cho biết việc truyền thông gọi bệnh bí ẩn này là “đợt bùng phát dịch bệnh X” có thể gây hiểu lầm.
“Cụm từ ‘bệnh X’ chỉ nên được sử dụng khi có một bệnh truyền nhiễm có khả năng làm bùng phát dịch hoặc đại dịch, hay khi đã xác định hoặc gần như đã xác định về tác nhân gây bệnh. Sẽ phù hợp hơn nếu gọi đây là một đợt bùng phát bệnh chưa được chẩn đoán”, ông Dunning nói với đài Deutsche Welle (DW).
Các chuyên gia của WHO tin rằng căn bệnh chưa được xác định này rất có thể là bệnh cũ, xuất phát từ những nguồn gốc, nguyên nhân đã biết bởi các triệu chứng khá quen thuộc như sốt, nhức đầu, ho và thiếu máu, giống như cúm.
Dựa theo các triệu chứng trên, các nhà khoa học và chuyên gia y tế của WHO đang xem xét bệnh bí ẩn này có thể là viêm phổi cấp tính, cúm, COVID-19, sởi, sốt rét, sốt xuất huyết hay chikungunya (một loại bệnh sốt cấp tính lây truyền do muỗi vằn truyền bệnh).
Số liệu chưa được thống kê
Theo WHO, tính đến nay Congo đã ghi nhận 416 trường hợp mắc bệnh bí ẩn chưa được chẩn đoán. Các trường hợp diễn biến nặng chủ yếu là người suy dinh dưỡng nghiêm trọng, trong đó có 31 trường hợp tử vong, phần lớn là trẻ em.
Trước đó, Bộ trưởng Y tế Congo Roger Kamba cho biết chính quyền Congo xác nhận khoảng 380 trường hợp được xác nhận nhiễm bệnh, trong đó gần 200 ca trong số các ca nhiễm bệnh là trẻ em dưới 5 tuổi, 71 trường hợp tử vong, bao gồm 27 người tử vong tại bệnh viện và 44 người tử vong trong cộng đồng ở khu vực tỉnh Kwango.
Trong khi đó, CDC châu Phi ghi nhận số ca mắc bệnh lạ là 376 ca, trong đó có 79 ca tử vong. Trước đó thông tin cho biết có tới hơn 140 ca tử vong.
Lý giải về điều này, lãnh đạo CDC châu Phi Jean Kaseya cho biết sự khác biệt về số liệu đến từ vấn đề theo dõi và ghi nhận ca bệnh vì các triệu chứng của dịch bệnh bí ẩn này khá giống với các bệnh về đường hô hấp thông thường như sốt, đau đầu, mỏi cơ, ho và thiếu máu.
Tại sao dịch bệnh lại bí ẩn?
Hiện CDC châu Phi đã triển khai một nhóm chuyên gia khoa học và chuyên gia y tế đa ngành để hỗ trợ WHO và Bộ Y tế Congo điều tra về dịch bệnh bí ẩn này.
Tuy nhiên, việc điều tra đang gặp khá nhiều khó khăn do dịch bệnh lạ này bùng phát chủ yếu ở khu vực Panzi, thuộc tỉnh Kwango, phía nam Congo và cách thủ đô Kinshasa khoảng 700km.
Theo Hãng tin AP, Bộ trưởng Y tế Kamba cho hay các chuyên gia dịch tễ học phải mất hai ngày đường để đến được khu vực tập trung nhiều ca bệnh. Thậm chí, vì trạm y tế ở Panzi không đủ điều kiện, các mẫu xét nghiệm phải được chuyển đến khu vực Kikwit, cách Panzi hơn 500km.
Ngoài ra, do Congo đang trải qua mùa mưa nên việc đi lại của các chuyên gia cũng gặp khá nhiều khó khăn.
Các chuyên gia y tế tin rằng do dịch bệnh bùng phát ở khu vực hẻo lánh, không đủ điều kiện xét nghiệm, truy vết nguồn bệnh khiến dịch bệnh trở nên đầy bí ẩn.