Số lượt khám bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục của trẻ vị thành niên tăng nhanh tại Bệnh viện Da liễu TP.HCM – Ảnh: N.L.
Trẻ quan hệ tình dục sớm, chưa có kiến thức về tình dục an toàn sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy đáng tiếc.
Khi trẻ mắc bệnh khó nói
Theo thông tin của Bệnh viện Da liễu (TP.HCM), số lượt khám bệnh nhiễm trùng lây qua đường tình dục của trẻ vị thành niên tăng nhanh qua các năm. Cụ thể năm 2021 bệnh viện tiếp nhận 1.000 lượt thăm khám, 2022 là 1.883 lượt và năm 2023 là 2.437 lượt. Như vậy, số lượt khám năm 2023 đã tăng đến 59% so với năm 2021.
Hàng loạt trường hợp đáng lưu ý. Điển hình như trường hợp cậu thiếu niên 16 tuổi, người nhà đưa đến Bệnh viện Da liễu (TP.HCM) thăm khám trong tình trạng tiết dịch niệu đạo trắng đục. Qua thăm khám và xét nghiệm các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc bệnh lậu.
Theo lời kể của bệnh nhân, do tò mò về tình dục, được bạn bè rủ đi massage, sau đó có quan hệ trực tiếp bằng đường miệng vì nghĩ dùng miệng sẽ không lây truyền bệnh lây truyền qua đường tình dục. Sau vài tuần thì xuất hiện triệu chứng trên, cậu bé quá lo sợ mới báo gia đình đưa đi thăm khám.
Trường hợp khác là một cô bé 14 tuổi, đến bệnh viện thăm khám trong tình trạng xuất hiện nốt mụn khổng lồ ở vùng âm đạo. Trước đó, bệnh nhân này có quan hệ với nhiều người, hiện đang mang thai ở tuần thứ 10 và đang muốn phá thai tại một cơ sở khác.
Sau khi thăm khám, bệnh nhân được các bác sĩ chẩn đoán mắc sùi mào gà, được khẩn trương điều trị đốt sùi mào gà. Sau đó bệnh nhân được hướng dẫn đến các cơ sở y tế uy tín để đánh giá thêm tình trạng thai nhi.
Vì sao nhiều trẻ vị thành niên dễ mắc bệnh?
Trao đổi với Tuổi Trẻ, bác sĩ CKII Nguyễn Thị Thanh Thơ – phó trưởng khoa lâm sàng 3, Bệnh viện Da liễu TP.HCM – cho biết tại bệnh viện chủ yếu bệnh lây truyền qua đường tình dục ở lứa tuổi vị thành niên gồm: sùi mào gà, lậu, Chlamydia, giang mai, HSV, HIV, viêm gan B và C.
Nguyên nhân trẻ vị thành niên dễ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục là do chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về tình dục an toàn. Nhiều em chưa có hiểu biết về sức khỏe sinh sản, chu kỳ kinh nguyệt, cơ chế thụ thai, các biện pháp tránh thai, ngoài ra ở lứa tuổi này thường tò mò dẫn đến dễ quan hệ tình dục gây hậu quả khôn lường.
“Khi không có kiến thức về tình dục an toàn nên trẻ không sử dụng bao cao su, có nhiều bạn tình, sử dụng chất kích thích khi quan hệ tình dục. Trong khi đó, đường lây truyền qua đường tình dục chủ yếu lây qua tiếp xúc trực tiếp, gián tiếp tại sinh dục, hậu môn, miệng; lây qua đường máu và từ mẹ sang con…”, bác sĩ Thơ cho hay.
Bác sĩ Thơ cho biết thêm, hệ lụy khi trẻ quan hệ tình dục sớm là rất lớn, ở nữ giới dẫn đến tổn thương ống dẫn trứng dẫn đến thai ngoài tử cung, vô sinh, viêm phúc mạc, viêm vùng chậu. Ở nam giới gây viêm tinh hoàn – mào tinh hoàn, hẹp niệu đạo và viêm trực tràng. Những biến chứng này có thể dẫn đến vô sinh, ảnh hưởng đến tương lai của trẻ.
Bác sĩ Vũ Thị Thu – khoa sản Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức (TP.HCM) – cho hay ở tuổi vị thành niên trẻ rất tò mò, ảnh hưởng của bạn bè đồng trang lứa với các vấn đề tình dục, nhiều trẻ thiếu hiểu biết kiến thức về tình dục an toàn, gia đình tan vỡ, trẻ có hoàn cảnh khó khăn, độ tuổi quan hệ tình dục ngày càng sớm… là những yếu tố dẫn đến quan hệ tình dục sớm.
Ở lứa tuổi còn nhỏ, các em còn chưa có đầy đủ nhận thức về tác hại của việc nạo phá thai quá sớm, do chưa có điều kiện nuôi con vì phụ thuộc vào kinh tế gia đình, đang còn trong độ tuổi đi học, các em thường không có ý định tiến tới hôn nhân… dẫn đến phá thai gây vô sinh, hiếm muộn sau này.
Làm gì để phòng bệnh, tránh vô sinh
Bác sĩ Thơ cho hay gia đình và nhà trường cần phối hợp trong việc giáo dục giới tính cho trẻ. Cần có những chương trình ngoại khóa bài bản, hấp dẫn phù hợp với từng nhóm tuổi. Hướng dẫn trẻ nhẹ nhàng gần gũi, tránh thái độ áp đặt cấm đoán.
Bên cạnh đó, cần giáo dục để trẻ hiểu rõ vấn đề sinh lý của bản thân, tránh xa tệ nạn, tránh mang thai ngoài ý muốn, giúp trẻ nhận thức được giá trị bản thân, biết cách phòng ngừa trước những nguy cơ xâm hại tình dục.
Để đạt được điều này cần giải thích cho trẻ một cách đơn giản dễ hiểu, sử dụng nhiều cách tiếp cận vấn đề tình dục gián tiếp, giáo dục theo từng độ tuổi.
Ngoài ra, để phòng ngừa bệnh lý lây truyền qua đường tình dục, mỗi người cần thực hành “tình dục an toàn” bằng cách sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo và cả đường hậu môn hoặc bằng miệng. Tuy nhiên, bao cao su không hoàn toàn bảo vệ các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.
Khi bắt đầu một mối quan hệ mới, đôi bên nên được xét nghiệm và chia sẻ kết quả xét nghiệm của mình với nhau, cần có sự cởi mở và trung thực từ hai phía. Mối quan hệ lâu dài với một bạn tình không bị nhiễm bệnh là một cách đáng tin cậy để tránh bệnh lý qua đường tình dục.
Bác sĩ Thơ cho rằng vắc xin là cách an toàn, hiệu quả để phòng ngừa viêm gan B và HPV. Các biện pháp khác sử dụng PrEP để phòng ngừa nhiễm HIV nếu chưa nhiễm HIV nhưng có nguy cơ cao. Tránh các hành vi tình dục rủi ro cao gây tổn thương da và niêm mạc. Ví dụ như việc sử dụng những đồ chơi tình dục không phù hợp, sử dụng chất kích thích trước khi quan hệ. Giáo dục giới tính để phòng tránh bệnh.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ, hoặc trên đối tượng có nguy cơ cao nên đến những cơ sở uy tín để được khám, chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh để lại những hậu quả đáng tiếc.
