Tía tô là loại cây được trồng rất nhiều ở làng quê Việt Nam. Tía tô có tên khoa học là Perilla frutescens hay còn gọi lá é tía, tử tô, xích tô (gọi là tử, xích tía vì cây có màu tím). Các bộ phận của cây tía tô: cành tía tô (tô ngạnh), lá tía tô (tô diệp), hạt tía tô (tô tử).
Tại Việt Nam, lá tía tô dùng để nấu chín hoặc ăn sống, là gia vị không thể thiếu trong nhiều món ăn như canh chuối đậu, bún ốc, cháo.
Theo y học cổ truyền, tía tô chứa tinh dầu, tác dụng phát hãn, trừ ôn dịch, lý khí tiêu đờm, dùng chữa cảm cúm, đau đầu, sổ mũi, viêm họng, chống dị ứng, trị nôn, đau trướng bụng, bí đại tiện.
Thành phần hóa học chính của lá tía tô là tinh dầu, trong đó có perila aldehyde, limonene, trong hạt có dầu. Sau đây là một số tác dụng chữa bệnh từ cây tía tô.
Bác sĩ Nguyễn Thu Thủy – trưởng khoa y học cổ truyền, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang – cho hay lá tía tô giàu vitamin và chất khoáng vitamin A, vitamin C, Ca, Fe và P.
Theo bác sĩ Thủy, tía tô nấu cùng đường phèn và lá chanh, uống khi ấm, với cách nấu đơn giản nhưng có tác dụng rất tốt trong việc nâng cao sức khỏe.
Theo đó, trong lá tía tô và chanh đều có hàm lượng lớn vitamin C cùng các hoạt chất có khả năng kháng viêm hiệu quả. Do đó, sử dụng nước lá tía tô đường phèn và chanh sẽ giúp cải thiện và tăng sức đề kháng, rất tốt cho cả người lớn tuổi và trẻ em.
Người mắc bệnh gout rất nên dùng
Nước tía tô, đường phèn và chanh còn có công dụng hiệu quả trong hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản,…
Lý do là tía tô chứa hoạt chất có tác dụng chống oxy hóa, từ đó giúp bảo vệ tốt hơn hệ hô hấp trước những tác động gây hại từ khói bụi.
Trong lá tía tô còn chứa thành phần luteolin, có tác dụng làm dịu và phục hồi các tổn thương ở phổi.
Ngoài ra, một tác dụng khác của nước tía tô đường phèn và chanh là hỗ trợ điều trị bệnh gout. Đây là căn bệnh ngày càng tăng do chế độ ăn lối sống mất cân đối.
Nguyên nhân chính của căn bệnh này chính là việc nạp quá nhiều chất đạm và chất béo vào cơ thể, trong khi việc hoạt động mỗi ngày diễn ra rất ít. Lối sống này kéo dài sẽ khiến khớp xương bị xơ, cứng và sưng to do tích lũy acid uric.
Theo bác sĩ Thủy, nước tía tô, chanh và đường phèn giúp hạn chế acid uric trong máu, hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh gout hiệu quả.
Ngoài ra, uống nước lá tía tô còn giúp điều trị các bệnh về da như mày đay, nổi mụn nhọt… Tía tô là loại lá có tính hàn, vị mát, là một vị thuốc được sử dụng chủ yếu trong các bài thuốc hỗ trợ làm mát gan, giải độc bên trong cơ thể.